Bıçakla kesti, Çin çıldırdı!

Yeryüzünün en tartışmalı sularından birinde komşular arasındaki rekabet eşine az rastlanır bir restleşmeye dönüştü, CNN International olayın gerçekleştiği bölgeyi ‘son parlama noktası’ olarak tanımladı.

Süper güçler ABD ve Çin’in bilek güreşine tutuştuğu Güney Çin Denizi’nde Şubat 2023’te imzalanan bir anlaşma, dengeleri değiştirdi. Filipinler’deki dört yeni üssün Amerikan ordusuna açılmasıyla, Washington’ın Güney Çin Denizi çevresindeki savunma kalkanı kurulmuş oldu. En güneyde Avustralya’nın, en kuzeyde ise Japonya ve Güney Kore’nin yer aldığı hat Filipinler’in katılmasıyla tamamlandı ve ABD Çin’in etrafını sarmayı başardı.

En hassas sorunu Tayvan nedeniyle yalnızca ABD ile değil tüm komşularıyla sorun yaşayan Çin, tartışmalı sularda inşa ettiği suni adalara birçok askeri üs ve altyapı tesisi konuşlandırdı. Ancak başta Tayvan olmak üzere Vietnam, Filipinler, Malezya ve Brunei gibi ülkeler de adalar üzerinde hak iddia ediyor.

Filipinler üs anlaşmasından iki ay sonra bu kez ABD ordusuyla binlerce askerin katıldığı bir tatbikata girişti, 12 bin Amerikan askeri bölgeye çıkarma yaptı. Gövde gösterisinde Amerikan savaş gemileri sahne alırken, Rusya-Ukrayna savaşının kaderini değiştiren HIMARS’lar, ünlü Patriot füzeleri ve Stinger’ler ateşlendi.

Balikatan 2023 devam ederken Filipinler ve Çin’e ait sahil güvenlik gemileri karşı karşıya geldi, çarpışmaya ramak kaldı.

YER: LUZON’UN 200 KM BATISI

Görece sakin geçen birkaç aydan sonra, uluslararası medya tarafından yeryüzünün en tehlikeli noktası olarak tanımlanan Güney Çin Denizi’nde, bu kez Çin’in yerleştirdiği bir yüzen bariyer bir Filipinli dalgıç tarafından kesildi.

CNN International, dalgıcın Scarborough Shoal da bilinen Bajo de Masinloc’da Filipinler sahil güvenlik gemisinden suya daldığını bildiriyor. Küçük ancak stratejik bir resifin yer aldığı bölge, Filipinlerin Luzon adasının yaklaşık 200 kilometre batısında.

Balıkçılık açısından oldukça verimli olan bölgeye, Çin tarafından Filipinlerli teknelerin girememesi için 300 metrelik bir şamandıra konuldu.

Basit bir maske ve şinorkel takan Filipinli dalgıçın, şamandırayı kıyıya bağlayan halatı küçük bir bıçakla kesmesiyle bariyer kalkmış oldu.

Manila yönetimi, hafta sonu Çin Sahil Güvenlik ekipleri tarafından döşenen yüzen bariyerlerin uluslararası hukukun ihlali olduğunu belirtiyor.

ÇİNCE İSMİNİ KULLANDILAR

Pekin yönetimi ise, beklendiği gibi öfkeli. Adanın Çince isminin kullanıldığı resmi açıklamada Filipinlere ait deniz aracının izinsiz şekilde girdiği Huangyan Adası ve çevresindeki sularda Çin’in tartışmasız egemenliği olduğunu savundu.

Pekin’in Güney Çin Denizi’ni bu kadar tehlikeli yapan talepleri arasında, 1,3 milyon mil karelik alanın tümünde ‘tartışmasız egemenlik’ iddiası öne çıkıyor. Çin ayrıca, ana karaya yüzlerce kilometre uzaklıktaki adalar ve kumsallar üzerinde de tam kontrol istiyor.

2000’li yıllarla birlikte Güney Çin Denizi üzerindeki adalara askeri üsler, havalimanları ve limanlar inşa eden Çin, Filipinlerle mahkemelik oldu. 2016 yılında Lahey’deki bir mahkeme, Çin’in bölgenin tümü üzerinde hak iddia etmek için hiçbir yasal dayanağı olmadığına karar verdi. Filipinler lehine çıkan karar bir dönüm noktası niteliği taşıyor ancak Çin tarafından tanınmıyor.