Son dakika: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’dan önemli açıklamalar

Gazze’de yaşananların son bulması için Türkiye neler yapıyor? Filistin meselesinde kalıcı çözüm nasıl sağlanacak? Türkiye’nin garantör ülkeler teklifinin detayları neler? Dışişleri Bakanı Hakan Fidan TRT Haber’de yayınında gündeme ilişkin merak edilenleri yanıtlıyor. Hakan Fidan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle: Filistin meselesi bizim için önemli bir mesela. Son kriz, son dram da bizi fazlasıyla endişelendirmekte. İsrail’in geçmişte de Gazze’ye yönelik çok ciddi operasyonları olmuştu. O dönemde de Cumhurbaşkanımızın görevlendirdiği ekipteydim. 7 Ekim’deki kriz birçok ilgili çevrenin gördüğü ama üstünü örttüğü bir kriz. İsrail’in son 10 yıldır bölgede yürüttüğü politikaların yanlışlığını ortaya koyan bir durum oldu.

‘YAŞANANLAR KİMSEYİ ŞAŞIRTMAMALI’

İsrail’in kendi komşuları içinde barış yapıp, Filistin ile 2’li devlet çözümünü kabul etmemesini bir hata olarak görüyorduk. Biz biliyorduk ki bu kriz bir yerden patlak verecek. Her ne kadar İbrahim anlaşmalarıyla birtakım şeyler ilerliyor gibi gözükse de, konunun muhatabı olan Filistinlilere yönelik baskının, zulmün daha sistematik ve daha sık hale geldiğini gördük. Bunun bu şekilde patlaması ve bu krizin doğması kimse için şaşırtıcı olmamalı.

Şu an bir insanlık dramı yaşanıyor. Bu resmi bütün çıplaklığı ile ortaya koymak gerekiyor. Biz ne yapıyoruz bu olanlar karşısında buna bakmak gerekiyor. Şimdi bu kriz bir önceki krizden farklı. Çünkü İsrail çok büyük bir intikam peşinde. 7 Ekim’de verdiği kayıplar, şu anda kadar verdiği en büyük kayıplar.

“GAZZE’DE TOPYEKÜN KUŞATMA VAR”

Bu kaybın telafisini barışta değil, intikamda gördüğü için büyük bir misilleme peşinde şuanda. Fakat bu misillemeyi yaparken sivil nüfusa dikkat etmemesi, onların altyapısının üstyapısının her türlü şekilde bombalanması ve toplu cezalandırma yolunu tercih etmesi insanlık için çok ciddi bir şekilde endişe kaynağı olması gerekiyor. Bizim ülke olarak ortaya koyduğumuz tavır bunun hiçbir şekilde, hiçbir hafifletici sebebe gitmeden bir kriz olarak tanımlanması, bir insanlık suçu olarak nitelendirilmesi. Buna yönelik tavrın alınması ve buna öncelik etmek. Bugün itibariyle Gazze’de elektrik yok, su yok, topyekün kuşatma var. İsrail şu anda geliştirdiği savaş stratejisiyle özellikle kuzeyden başlayıp, güneye kadar belirli alanları boşaltılması gereken alanlar olarak tasvip etmiş durumda. Buna göre de çok yaygın bombalamaya gitmiş durumda. Şuanda özellikle sivil nüfusun kuzeyde yaşadığı yerlerin büyük bir bölümü bombalanmış durumda. 1 milyondan fazla insan güneye gitmiş durumda. Şimdi insanlar güneyde kalmakla Mısır’a gitmek arasında bir tercihe de zorlanıyorlar. Bu da olayın başka bir kriz boyutu.

Şimdi krizin bütün taraflarıyla mümkün olduğunca temas içerisindeyiz. Birkaç kulvarda bu işi götürüyoruz. Birincisi özellikle Gazze’deki dram nasıl sona erdirilebilir; bir ateşkes, bir insani yardım, mümkünse esir takası gibi kolaylaştırıcı unsurlar nasıl hayata geçirilebilir. Bunlara ilişkin çalışmalar var. Asıl daha kapsamlı çalışmaları da, bölgeye güvenliği ve kalıcı barışı getirecek yapı ne olmalı, bunun öncülüğünü yapmak gerekiyor. Bu noktada atılan adımlar var. Şu anda olayın sıcaklığı nedeni ile taraflar çok ciddi bir çatışma hali içerisindeler. Sıcak savaş vuku bulmakta.

İsrail’in Gazze’deki askeri hedeflerine ulaşması için ortaya koyduğu çabaya Amerikalılar da şu an ortak olmuş durumda. Hem Amerikan başkanının hem milli güvenlik yetkililerinin hem de askeri makamların yaptığı açıklamalara baktığımızda görüyoruz ki; Amerika özellikle Gazze’ye, Hamas’a yönelik operasyonlarda İsrail ile beraber hareket etmek konusunda, onu destekleme konusunda tam bir fikir birliği içerisinde. Tabii burada şunu görmek gerekiyor. Ortada sadece Hamas ve İsrail yok. Filistinli diğer gruplar var. Bölgede Filistin davasına müzahir diğer silahlı gruplar var. Başta Hizbullah olmak üzere. Çok geniş yelpazede bu olayın muhtemel tarafı olmaya hazır gruplar da var.

‘TARAFLARLA TEMASTAYIZ’

Hem bölgedeki devletler hem bölge dışındaki ilgili devletlerle, hem devlet aktörleri hem devlet dışı aktörlerle çok yoğun bir diplomasimiz var. Birincisi konuya ilişkin tarafların pozisyonlarını net alıp, ona göre bir analiz yapmak gerekiyor. İkincisi taraflar yürütülen çalışmalarda nerede duruyorlar, neyi görmek istiyorlar onu görmek gerekiyor. Bizim geliştirdiğimiz politika, Cumhurbaşkanımızın vizyonu doğrultusunda esas itibarıyla çatışmaları durdururken, insan dramını önlerken, bir sonraki aşamada mümkünse daha büyük çatışmaları değil, barışın yolunu açacak bir çabaya girmek. Buna yönelik yapılan çalışmalarda belli konuları şimdiden tartışmaya başladık.