Kadın çiftçiler 300 bini geçti! Tarladan sofraya kadar kadın emeği var

Meltem Güneş / Ankara – Tarladan sofraya üretimin tüm aşamalarında kadınlar aktif rol alıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı 300 bin 509 kadın çiftçi bulunurken kadın girişimciler bitkisel üretimde yoğunlaşıyor.

8 Mart Dünya Kadınlar Günü yaklaşırken, Türkiye’de kadın emeğinin yoğun olduğu alanların başında tarım geliyor. Verimliliğin artırılması kırsal kalkınmadan, kırsal kalkınma ise kadının üretimdeki rolünün güçlendirilmesinden geçiyor. Tarım Bakanlığı’nın son verilerine göre, ÇKS’de toplam 2 milyon 328 bin 981 kayıtlı çiftçi bulunuyor, bunun 300 bin 509’u kadın çiftçi.

Kadınların Avrupa Birliği (AB) kırsal kalkınma yardım aracı olan IPARD fonlarından yararlanması sağlanıyor. IPARD II döneminde; hayvancılık üretimi kapsamında ödeme yapılan projelerin yüzde 27’si, tarım ve balıkçılık ürünlerinin işlenmesi ve pazarlanması projelerinin yüzde 14’ü, bitkisel üretim ağırlıklı projelerin yüzde 39.6’sı kadın girişimciler tarafından hazırlandı. Kadınlar, proje illeri olan Doğu Akdeniz Bölgesi illerinde bitkisel üretimde toprak işleme ve bitki bakım işlerinde, Batı Karadeniz Bölgesi illerinde hayvancılık ve aile çiftçiliğiyle ilgili çalışıyorlar.

Pozitif ayrımcılık

Kadınların daha fazla tarımsal üretimde yer alması için desteklerde, proje değerlendirmelerinde pozitif ayrımcılık uygulanıyor. Büyük ve küçükbaş hayvancılık, hastalıktan ari hayvan yetiştiriciliği, arıcılık, kanatlı sektörü, su ürünleri sektörü, bitkisel üretim, meyve yetiştiriciliğinde yatırım yapmak isteyen ya da mevcut yatırımları için kaynağa ihtiyaç duyan kadın çiftçilere standart faiz indirimine ilave yüzde 15 ek faiz desteği sağlanıyor.

Bakanlığın verilerine göre, 2023 yılı sonu itibarıyla düşük faizli tarımsal kredi kullandırılan kadın çiftçi sayısı 58 bin 654’e ulaştı. Kırsal Kalkınma Yatırımlarını Destekleme Programı (KKYDP) kapsamında 2023’te kadın girişimcilere; 1288’i makine-ekipman olmak üzere bin 323 proje için 80.7 milyon TL hibe ödemesi yapıldı. Kırsalda Uzman Eller Projesi kapsamında ise 2023’te 407 kadın girişimciye 100.4 milyon TL hibe desteği verildi. Bu destekle 117.2 milyon TL tutarında yatırım gerçekleştirildi.

Ramazana yönelik sıkı denetim

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, ramazan ayı nedeniyle gıda denetimlerinin yoğunlaştırılacağını belirterek, “Ramazan ayının önemi ve farklı bir atmosferi olması sebebiyle bu denetimlerimizi daha da sıklaştıracağımızı ve ramazan ayına özgü olarak 7 bin 500 arkadaşımızın sahaya tekrar çıktığını ifade etmek istiyorum” dedi.

Yumaklı, Konya’da yaptığı açıklamada şunları kaydetti:

“2023 yılında 1 milyon 300 bin gıda denetimi yapıldı. Bu denetimlerde 18 bin 948 işletmeye idari para cezası uygulandı. 2024’te de bu denetimler hız kesmeden devam ediyor. Başta ramazanda tüketimi çok fazla olan un ve unlu mamulleri; pasta ve tatlılar, et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri gibi hususlarda yoğun denetimlerimiz de başlamış durumda.”