Forbes dergisi yazdı: Zengezur Koridoru’nda gizlenen süper güç

Azerbaycan’ın Karabağ’daki terör gruplarına karşı başlattığı operasyonun tamamlanmasının ardından bölgedeki Ermeni ayrılıkçılar silah bıraktı. Bu gelişmelerin ardından bölgede yaşayan Ermeni siviller, Ermenistan’a dönmek için Dağlık Karabağ-Kornidzor sınır hattında geçişe başladı. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın Sözcüsü Nazeli Baghdasaryan, dün akşam Ermenistan’a ulaşan sivillerin sayısının 53 bin olduğunu açıkladı. Baghdasaryan, sabah saatleri itibariyle bu sayının 65 bini geçtiğini aktardı.

ZENGEZUR KORİDORU’NUN ÖNEMİ

Ermenistan’ın en güneyinde yer alan eyalet, Syunik adını taşıyor. Azerbaycan’da ise bu bölge için Zengezur ismi kullanılıyor. Bu bölgenin doğusunda Azerbaycan, güneyinde İran, batısında ise Azerbaycan’a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti yer alıyor. Zengezur koridoru projesi ise bu bölgeden açılacak kara ve demiryolu ulaşımıyla Azerbaycan’ı doğrudan Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti’ne bağlamayı hedefleyen projenin adı. Daha geniş anlamda ise proje Azerbaycan’ı doğrudan Türkiye’ye bağlamayı amaçlıyor.

TÜRKİYE İÇİN NEDEN KRİTİK?

Ankara, Azerbaycan’ın talep ettiği Zengezur koridoru projesini savunuyor ve çok önemli buluyor. Proje, Türkiye’nin doğrudan Azerbaycan’a ve Orta Asya’daki Türk cumhuriyetlerine açılması imkânı olarak görülüyor. Türkiye ile Azerbaycan’ın 15 Temmuz’da imzaladıkları Şuşa Beyannamesi ile projeye yaklaşım, bir resmiyet de kazanmış durumda.

‘KITALAR ARASI DENGELER DEĞİŞEBİLİR’

Operasyon sonrası bölgedeki gelişmeleri Mercek altına alan ABD merkezli Forbes dergisi konuyla ilgili geniş bir analiz yayınladı. Ermenistan-Azerbaycan Çatışması, İran, Türkiye, Rusya ve Çin’e Kadar Güç Dengelerini Değiştirebilir’ başlıklı analizde söz konusu operasyonun aslında küresel çapta bir etkisi olacağı bildirildi ve ‘Ütopya gibi gözükebilir ama Ermenistan ile Azerbaycan arasında olup bitenler, kıtalar arası güç dengelerini değiştirebilir’ ifadesi kullanıldı. Çoğu kişinin bölgede gizlenen ‘süper gücü’ fark etmediğine dikkat çeken Forbes, Ermenistan topraklarının bir bölümünden geçerek Azerbaycan ile Türkiye’yi birbirine bağlayan ‘Zengezur Koridoru’nun önemini vurguladı.

İran, Rusya ve Ermenistan’ın bu koridora karşı çıktığını belirten Forbes, bu karşıtlığın sebebini şu sözlerle açıkladı:

‘Lojistik açıdan Azerbaycan’da Karabağ tepelerini kim kontrol ediyorsa, potansiyel olarak o hassas sınır bölgesine de hakim oluyor ve bu da onlarca yıldır akan kanın ipucunu veriyor. Burası iki Türk ülkesinin yeniden kurmayı amaçladığı, uzun süredir kesilmiş bir bağlantı. Koridor Orta Asya’daki Türk cumhuriyetlerini Azerbaycan üzerinden Türkiye’ye bağlayacak. Böylece tarihi İpek Yolu tekrar canlanmış olacak’

TÜRK ÜLKELERİ BİRBİRİNE BAĞLANACAK

Afganistan’daki savaşın sona ermesiyle Orta Asya’nın jeostratejik açından önem kazandığını aktaran Forbes, C5 ülkelerinin ( Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan) şu anda Rusya, Çin ve İran tarafından kuşatıldığını yani sınırların yakınlığından bahsetti. Coğrafi olarak Zengezur Koridoru sayesinde Türkiye ve Azerbaycan’ın bölgedeki ablukayı kaldıracağını hatırlatan Forbes, Karabağ’ın artık taktiksel bir tehdit olmamasıyla Orta Asya’daki Türk ülkelerle olan bağlantının kurulacağını yazdı.

YENİ BİR TEHDİT

Açılan koridorla birlikte Türk bloğunun şekillenip uyum içinde hareket etmesi halinde İran, Rusya, Çin ve Ermenistan için yeni bir tehdidin ortaya çıkacağını öne süren Forbes, ‘Çin’deki Uygur ve Rusya’da Tataristan’dan Buryatya’ya kadar pek çok Türk bölgesi ayrılmaya başlayabilir’ öngörüsünde bulundu.