Filistin, Birleşmiş Milletler’e tam üyelik için tekrar başvuruda bulundu

Filistin, Birleşmiş Milletler’e tam üyelik hakkı kazanmak için bir kez daha başvurdu. Filistin’in Daimi Gözlemcisi Büyükelçi Riyad Mansur, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e, ülkesinin tam üyeliği konusunda yeni bir mektup gönderdi. BM’de 2012’den bu yana gözlemci statüsüne sahip olan Filistin yönetimi, Filistin devletinin tanınması anlamına gelecek olan tam üyelik için yıllardır lobi yapıyor.

Büyükelçi Mansur, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e, “Filistin liderliğinin talimatıyla, 2011’de yapılan başvurunun yeniden değerlendirilmesini talep eden” bir mektup gönderdi. Guterres’e hitaben yazılan mektupta, Mansur’un, “23 Eylül 2011 tarihli belgesinde yer alan Filistin devletinin BM’ye üyelik başvurusuna ilişkin olarak ve Filistin liderliğinin talimatları üzerine bu başvurunun, Güvenlik Konseyince nisanda yeniden değerlendirilmesini talep etmekten onur duyuyorum.” ifadesine yer verildi.

FİLİSTİNLİLER İÇİN BİR ÖNCELİK

Mansur son aylarda sürekli olarak, İsrail’in Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılar göz önüne alındığında, BM üyeliğinin Filistinliler için bir öncelik olduğunu gündeme getirdi. 

Büyükelçi Riyad Mansur, şubat ayında yaptığı açıklamada, “1947’de Filistin’de iki devlet kurulmasına karar veren uluslararası toplumdur. Filistin devletini üyeliğe kabul ederek bu çalışmayı tamamlamak Filistin halkıyla birlikte uluslararası toplumun görevidir.” demiş ve uluslararası toplumdan geçmişe dair verdikleri sözleri tutmalarını istemişti. 

Talep BM Güvenlik Konseyi üyelerine elden sunulurken, Filistinliler mektubun bu ay (Nisan) içerisinde gözden geçirilmesini istedi. BM Güvenlik Konseyi dönem başkanlığı görevini yürüten Malta, Mansur’un mektubunun “alındığını ve Konsey üyelerine dağıtıldığını” bildirdi. 

Büyükelçi Riyad Mansur, Gazze’deki durumla ilgili olarak 18 Nisan’da yapılacak BMGK toplantısına işaretle, Konsey’in nisan ayında harekete geçmesini umduğunu ifade etti. Diğer yandan Arap Ligi, İslam Konferansı Örgütü ve Bağlantısızlar Hareketi, salı günü Guterres’e, Filistinlilerin talebini destekleyen bir mektup gönderdi.
Bu ülkelerin listesinin yer aldığı ortak mektupta, “Bu tarih itibariyle 140 Üye Devletin Filistin devletini tanıdığını dikkatinize sunmak isteriz” denildi. BM üyesi olmayan Filistin’in, 193 üyeli kuruluşta ‘üye olmayan gözlemci devlet’ statüsü bulunuyor.

BM Genel Kurulu, 2012’de Filistin’in ‘gözlemci kuruluş’ olan statüsünü ‘üye olmayan gözlemci devlet’ statüsüne yükseltti. Filistin’in BM’ye tam üye olabilmesi için önce BM Güvenlik Konseyinin onayı gerekiyor, daha sonra ise BM Genel Kurulu’nda oylamaya gidiliyor.

ABD VETO EDER Mİ?

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas tarafından 2011 yılında yapılan başvuru Güvenlik Konseyi’nde hiçbir zaman oylamaya sunulmadı ve Genel Kurul, Kasım 2012’de Filistinlilere gözlemci statüsü verilmesini oyladı.
BM üyesi bir devlet olmak için yapılan herhangi bir başvurunun önce Konsey tarafından tavsiye edilmesi, ardından da Genel Kurul’da üçte iki çoğunlukla onaylanması gerekiyor.

Gözlemciler, İsrail’in en güçlü destekçisi ve müttefiki olan ABD’nin, Güvenlik Konseyi’ndeki veto yetkisini kullanarak Filistin’in talebini geri çevirebileceği için Filistin’in üyelik talebinin Genel Kurul’a ulaşmasının pek olası olmadığını görüşünü dile getiriyor. 

BÖYLE BİR ADIM ARTIK ‘TABU’ DEĞİL

BM Güvenlik Konseyi’nin onayını alabilmek için Filistinlilerin 15 üyeden dokuzunun oyunu alması ve beş daimi üyeden (İngiltere, Fransa, Çin, Rusya, ABD) hiçbirinin veto etmemesi gerekiyor. İsrail iki devletli bir çözümü açıkça reddediyor ve İsrail Parlamentosu, şubat ayında Filistin devletinin tek taraflı olarak tanınmasına karşı ezici bir çoğunlukla oy kullandı.

İngiltere, Fransa ve İspanya gibi bazı Avrupa ülkeleri, Filistin’i devlet olarak tanımayı düşünme ihtimalini gündeme getiriyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, böylesi bir adımın artık ‘tabu’ olmadığını söyledi.

Fransa tarafından kaleme alınan ve şu anda müzakerelerin ilk aşamalarında olan yeni bir Güvenlik Konseyi karar taslağı, “Filistin Devleti’ni Birleşmiş Milletler’in tam üyesi olarak kabul etme niyetini” gündeme getiriyor.
Kasım 1947’de BM Genel Kurulu, Filistin’deki İngiliz Mandasını biri Yahudi, diğeri Arap olmak üzere iki devlete bölme kararı aldı. 14 Mayıs 1948’de sadece İsrail kuruldu. 

Ancak Filistin, o tarihten bu yana tanınmayı bekliyor. Ayrıca Filistin, 1967 sınırlarına göre uluslararası tanınma istiyor. Bu sınırlar Batı Şeria, Gazze Şeridi ve Doğu Kudüs’ü kapsıyor.