Uyku yoksunu anne ve babalar kısa bir öğle uykusunun ne kadar değerli olduğunu çok iyi bilirler. Çene kayışı penguenlerin bu konuda hepimizden daha akıllı olduğu ortaya çıktı.
Yeni bir araştırmaya göre, Antarktika’da yaşayan bu penguenler yuva yaparken gün içinde devamlı dört saniye süren ‘mikro uykularla’ hayatta kalıyor. Böylece anne ve baba penguen hem toplamda 11 saat uyuyor, hem de savunmasız yumurtalarını ve yavrularını sürekli gözetim altında tutabiliyor.
Araştırmayı yapan uzmanlar, penguenlerin gün içinde devamlı mikro uyku halinde olduğunu söylüyor. Bu hafta Science dergisinde yayımlanan çalışma, hayvanların uyku stratejilerinde geniş bir çeşitlilik olduğunu gösteren bir dizi yeni bulgunun sonuncusu.
Nisan’da yayımlanan bir başka araştırmada fil foklarının dalgaların altına dalarken kısa şekerlemeler yaptıklarını ve şişe burunlu yunusların beyinlerinin yarısıyla uyuduğunu tespit etmişti.
Ancak uzmanlar henüz bazı hayvanların günde iki saatlik uykuyla yetinebilirken neden bazılarının 20 saat uyuması gerektiğini bilmiyor.
ARAŞTIRMA NASIL YAPILDI?
Yuva yapan bir çene kayışı penguen kolonisinde uyumak oldukça zor. Antarktika yaz mevsiminde 24 saat boyunca güneşli. Penguenler de çok gürültülü.
Diğer penguenler gibi, çene kayışı ebeveynleri de yuvayı nöbetleşe koruyor. Kuşlardan biri yavruları korurken, diğeri denizde yiyecek arıyor. Sonra da yer değiştiriyorlar.
Araştırmacı ekip, penguenlerin bu düzeni nasıl koruduğunu anlamak için her iki cinsiyetten 14 penguenin sırtına pille çalışan ufak izleyici cihazlar taktı. Bunlar akıllı saat gibi çalışarak fiziksel aktiviteyi, nabzı ve yiyecek arayan penguenlerin okyanusta daldıkları derinliklerini ölçüyor.
Ekip ardından penguenleri insancıl bir şekilde yakaladı, cihazları takmak için anestezi uyguladı ve beyin aktivitesini ölçmek için kafataslarına geçici olarak elektrotlar yerleştirdi. Bir hayvan uyanıkken beyni sürekli faal, ancak uyku sırasında beyin dalgaları yavaşlıyor ve uzuyor.
Araştırmacılar verileri incelerken, yavrularını gözeten penguenlerin gün boyunca dört saniyelik aralıklara uyuduğunu tespit etti. Yavrusu olmayan penguenlerin aynı şekilde uyuyup uyumadığı henüz net değil.
Çene kayışı penguenler yiyecek aramak için denizde dalarken ve karaya döndükten sonra daha uzun süreli uyuyor, bu mikro uykular da yorgun anne ve babalar için kısa vadeli bir strateji olabilir.